Dit verhaal verscheen op 14-01-2016 op Joop.nl, klik hier om naar het originele artikel te gaan.
Steeds meer hoor ik om mij heen uitspraken zoals: ‘die nichten geven ons een slechte naam’ of ‘die homo’s die naakt op de boot staan, dat kan echt niet.’ Laatst werd ik zelf beschuldigd een homo te zijn in een glitterjurk die schreeuwt om acceptatie, dit zou averechts werken namelijk. Tegenwoordig worden extravagante homo’s eerder gezien als gevaar voor onze acceptatie dan als voorlopers, maar klopt dit wel? Of willen we te veel bij de hetero normativiteit horen waardoor we alles wat extravagant en vrouwelijk is afschrijven als een bedreiging voor de emancipatie?
Het is algemeen bekend dat de norm in de maatschappij gebaseerd is op die van de hetero gemeenschap. Waar vroeger de LHBTQ gemeenschap er alles aan deed om zich daar van af te stoten, lijkt het er nu op dat wij de strijd een beetje hebben opgegeven en ons aanpassen aan de heteronormativiteit. We mogen trouwen, hebben zo goed als gelijke rechten en hoeven niet meer dagelijks te vrezen voor ons leven. Prima toch? Dat er wel nog steeds mensen worden ontslagen omdat ze homoseksueel zijn, er nog wekelijks LGBTQ mensen in elkaar worden geslagen en wij nog steeds geen bloed mogen doneren, laten we even achterwegen. Want iedereen heeft het moeilijk tegenwoordig, en wij moeten niet zeuren.
We wonnen één gevecht, en gaven de strijd op
Maar daar ben ik het juist niet mee eens. Ik vind het pijnlijk om te horen dat er homo’s zijn die genoegen nemen met wat er nu is. ‘In Afrika worden ze vermoord, dus stel je niet zo aan’. Deze uitspraak zegt heel veel over de gemakzucht die er heerst. De strijdlust is weg. We zijn lui geworden. Want het is gemakkelijker om de kant van de meerderheid te kiezen en te roepen dat homo’s in glitterjurkjes niet moeten zeuren als ze in elkaar worden geslagen, want ze vroegen er toch om. Ik kan mij voorstellen dat niet iedereen zin heeft om heel zijn leven te vechten voor emancipatie. Ik kan mij heel goed voorstellen dat niet iedereen maandelijks de straat op wil gaan om te demonstreren tegen een bepaald iets. Ik kan mij heel goed voorstellen dat jij gewoon rustig over straat wil lopen zonder een bepaalde stereotypering in je gezicht geduwd te krijgen. Ik kan mij heel goed voorstellen dat jij niet graag in glitterjurkjes loopt en niet alle danspasjes van Beyonce kent. Maar ik hoop ook dat jij je kan voorstellen dat mensen zoals ik ook graag over straat willen lopen, in glitterjurkje, zonder een gevaar te vormen voor onze acceptatie en zonder in elkaar geslagen te worden.
Waar het begon; glitterjurkjes
Laten we vooral even terugkijken naar waar het begon. Want de hele emancipatie strijd begon niet met homo’s die de heteronormativiteit nastreefden. Nee, het feit dat wij nu mogen trouwen hebben we te danken aan die glitterjurkjes. Die dappere strijders die op hakken door de straten paradeerden, de vrouwen die taboes doorbraken door openlijk elkaar te zoenen, de transgenders die ons een nieuwe vorm van schoonheid lieten zien door zichzelf te zijn. Hoe kan het dat tegenwoordig zulke strijders worden weggezet als het gevaar voor onze acceptatie waar zij vroeger ervoor werden geprezen als helden?
Angst voor generalisatie en stereotypering
De reden dat extravagantie nu wordt weggezet als gevaar heeft vooral te maken met de angst voor generalisatie. Veel LGBTQ mensen willen niet geassocieerd worden met de stereotyperingen. Een veel voorkomende reactie van angst is verdediging. Als iemand zich uitspreekt over homo’s die dansen in leren pakjes op boten, schieten ze direct in de verdediging en roepen ze dingen als: ‘ja, die nichten verpesten het voor mensen zoals ik.’ Een zeer begrijpelijke reactie, maar zeer onterecht. Het feit dat iemand maar een bepaalde norm accepteert en alles wat daar buiten valt wegzet als abnormaal heeft niks te maken met die persoon die daar buiten valt. Het is belangrijk dat we niet die persoon die net even anders is aanvallen en wegzetten als gevaar, maar juist de persoon die ze niet accepteert.
Uiterste extremen verleggen de norm
In een artikel op de Correspondent schreef Rutger Bregman laatst dat iemand die de wereld wil veranderen onredelijk, onrealistisch, en onuitstaanbaar moet zijn. Het artikel is vooral gericht op de politiek en waarom mensen zoals Wilders de grens van wat wij accepteren enorm verlegt. 20 Jaar geleden had de uitspraak ‘minder, minder, minder’ tot een helse opstand geleid, waar het nu voornamelijk zorgde voor wat ophef kon Wilders het, zonder veel gevolgen, toch gewoon zeggen. Zo werkt het ook wat betreft de homo-emancipatie. De dragqueens in hun glitterjurkjes verleggen de norm door hun extreme aanpak. Maar zoals dragqueen Diva Mayday onlangs in een interview zei, zie je dragqueens bijna niet meer op straat, waardoor locaties als het Leidseplein in Amsterdam een plek wordt die ze liever mijdt. Als de extravagantie verdwijnt uit het straatbeeld, vergeten de mensen het en wordt de norm weer teruggelegd naar waar het eerst was.
Glitterjurkjes nog steeds belangrijk
Het is dus belangrijk dat we blijven paraderen in glitterjurkjes! De norm is de afgelopen jaren enorm teruggevallen waardoor het juist belangrijk is om de extravagantie terug te roepen naar het straatbeeld en niet te bestempelen als het gevaar voor de acceptatie. Het is dus niet de homo die zo graag de heteronormativiteit nastreeft die zorgt voor acceptatie, maar degene die zo moedig is om de straat op te gaan in een jurk, met het risico in elkaar geslagen te worden. Niemand verwacht dat jij dit doet, geen zorgen, maar zullen we alsjeblieft de mensen die dat wel durven weer gaan zien als helden in plaats van als gevaar?